|
ΛΕΞΙΚΟ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ |
|
A drive (οδηγός Α) Ο υπολογιστής σας μπορεί να έχει περισσότερους του ενός μεταφερόμενους οδηγούς δίσκου (σχισμή όπου εισάγεται ο δίσκος όταν θέλετε να πάρετε δεδομένα από αυτόν, ή να γράψετε δεδομένα πάνω του). Κάθε οδηγός αναγνωρίζεται με ένα διαφορετικό γράμμα, για να μπορεί ο υπολογιστής σας να αναφέρεται σε αυτούς. Αν έχετε ένα μόνο οδηγό, αυτός θα είναι ο οδηγός Α. Αν έχετε περισσότερους του ενός οδηγούς, ο οδηγός που βρίσκεται πάνω ή στα αριστερά είναι συνήθως ο οδηγός Α. Μπορείτε να εκκινήσετε το σύστημα από τον οδηγό αυτό αν έχετε βάλει μέσα του ένα δίσκο συστήματος. Βλ. επίσης boot και system disk.
abort (απορρίπτω) Διακοπή μιας δραστηριότητας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σε πολλά προγράμματα του DOS, μπορείτε να απορρίψετε πατώντας το πλήκτρο Esc ή πατώντας το Ctrl και πιέζοντας ταυτόχρονα το πλήκτρο Break.
absolute cell reference (απόλυτη παραπομπή κυψέλης) Σε ένα πρόγραμμα λογιστικών φύλλων οι τομές των γραμμών και των στηλών δημιουργούν τις κυψέλες. Κάθε κυψέλη έχει μια διεύθυνση που αποτελείται από το γράμμα στήλης και τον αριθμό γραμμής. π.χ., η διεύθυνση της κυψέλης στην πάνω αριστερή γωνία του λογιστικού φύλλου είναι η Α1. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτές τις διευθύνσεις κυψελών μαζί με μαθηματικούς τελεστές για να δημιουργήσετε τύπους. π.χ., μπορείτε να εισάγετε τον τύπο +Α1+Β1 στην κυψέλη C1, για να κάνετε το πρόγραμμα να προσθέσει τις τιμές στις κυψέλες Α1 και Β1 και να εισάγει το σύνολο στην κυψέλη C1. Αν αντιγράψετε τον τύπο της κυψέλης C1 στην κυψέλη C2, οι διευθύνσεις στον τύπο αλλάζουν. Ο τύπος στην C2 θα είναι +Α2+Β2 και όχι +Α1+Β1, επειδή πρόκειται για σχετικές παραπομπές κυψελών, που είναι η εξ ορισμού κατάσταση. Μερικές όμως φορές δεν θέλετε να αλλάξουν οι διευθύνσεις. Αν σημειώσετε μια κυψέλη σαν απόλυτη παραπομπή, τότε δεν θα αλλάξει όταν μετακινείτε ή αντιγράφετε τον τύπο μέσα στο φύλλο εργασίας. Βλ. επίσης relative cell reference, spreadsheet, cell address και formula.
accelerator board (κάρτα επιτάχυνσης) Μια κάρτα με ηλεκτρικά τμήματα που συνδέεται μέσα στον υπολογιστή και τον κάνει να εργάζεται ταχύτερα (όπως το turbo στην μηχανή του αυτοκινήτου). Επειδή άλλα τμήματα του υπολογιστή μπορεί να μειώνουν την ταχύτητα, η εγκατάσταση μιας κάρτας επιτάχυνσης μπορεί να μην είναι πάντα η καλύτερη λύση. π.χ., η εγκατάσταση ενός ταχύτερου σκληρού δίσκου μπορεί να δώσει καλύτερα αποτελέσματα. Βλ. επίσης θέση επέκτασης.
access (προσπέλαση) Η ελευθερία να χρησιμοποιήσετε ένα πρόγραμμα ή να πάρετε πληροφορίες. π.χ., αν προσπαθήσετε να διαβάσετε τα απόρρητα κυβερνητικά αρχεία, θα πάρετε το μήνυμα "Access Denied" (απαγορεύεται η προσπέλαση). Χρησιμοποιείται επίσης σαν ρήμα για να περιγράψει την διαδικασία λήψης δεδομένων. π.χ., μπορεί να χρειαστεί να προσπελάσετε ένα αρχείο.
access time (χρόνος προσπέλασης) Ο χρόνος που χρειάζεται ο υπολογιστής σας για να δεχθεί και να δώσει δεδομένα. Αν επαναφέρετε ένα αρχείο από ένα σκληρό δίσκο, ο χρόνος που χρειάζεται στον οδηγό δίσκου να πάρει τις πληροφορίες από τον δίσκο είναι ο χρόνος προσπέλασης. Ο χρόνος προσπέλασης μετράται συνήθως σε χιλιοστά του δευτερόλεπτου (milliseconds). Αν και ένα χιλιοστό του δευτερόλεπτου μπορεί να μην φαίνεται πολύ, αρκετά χιλιοστά είναι πολύ όταν μιλάμε για μεταφορά πολλών πληροφοριών. Ένας υπολογιστής με χρόνο προσπέλασης 10 milliseconds θα εργάζεται σαφώς ταχύτερα από ένα υπολογιστή με ταχύτητα 30 milliseconds.
accounting package (πακέτο λογιστικής) Ένα ειδικό πρόγραμμα που εκτελεί τις εργασίες λογιστικής σε μια εταιρία. Πολλά τέτοια προγράμματα σας επιτρέπουν να κρατάτε στοιχεία αποθεμάτων, πληρωμές και αποδείξεις. Δημιουργούν δελτία παραγγελίας και τιμολόγια, μισθοδοσίες, κρατούν στοιχεία παγίων και καθορίζουν κόστος εργασιών. Τα ολοκληρωμένα πακέτα λογιστικής παρέχουν γενική λογιστική που κρατά στοιχεία για όλες τις κινήσεις και ενσωματώνει τις διάφορες εργασίες λογιστικής. Όποτε εισάγετε μια κίνηση, οι σχετικές πληροφορίες ενημερώνονται αυτόματα. π.χ., αν εισάγετε ένα τιμολόγιο ή μια παραγγελία, τα στοιχεία της αποθήκης ενημερώνονται αυτόματα. Δημοφιλή πακέτα λογιστικής για υπολογιστές IBM και συμβατούς είναι τα Quicken, DacEasy και Peachtree Complete.
active cell (ενεργή κυψέλη) Σε ένα πρόγραμμα λογιστικών φύλλων, ενεργή είναι η κυψέλη που επιλέγετε. Όταν μια κυψέλη είναι ενεργή, μπορείτε να πληκτρολογήσετε δεδομένα μέσα της, να επεξεργαστείτε τα δεδομένα της ή να εμπλουτίσετε την κυψέλη σχεδιάζοντας γραμμές γύρω της, σκιάζοντάς την ή αλλάζοντας το μέγεθος ή το στυλ του κειμένου. Βλ. επίσης cell.
active file (ενεργό αρχείο)
Για να εργαστείτε με ένα αρχείο που δημιουργήσατε, π.χ., μια επιστολή ή ένα σημείωμα, πρέπει πρώτα να ανοίξετε ή να ανακαλέσετε το αρχείο στο πρόγραμμα που χρησιμοποιήσατε για να το δημιουργήσετε. Όταν το αρχείο εμφανίζεται στην οθόνη και ο δρομέας εμφανίζεται μέσα στο κείμενο (για να μπορείτε να πληκτρολογείτε ή να κάνετε επεξεργασία), το αρχείο είναι ενεργό.
active program (ενεργό πρόγραμμα) Το πρόγραμμα που εκτελείτε αυτή την στιγμή και το χρησιμοποιείτε για να κάνετε μια εργασία.
active window (ενεργό παράθυρο) Ορισμένα προγράμματα, περιλαμβανομένου και του Microsoft Windows, σας επιτρέπουν να έχετε ταυτόχρονα περισσότερα του ενός παράθυρα στην οθόνη. Μόνο ένα όμως παράθυρο είναι ενεργό ανά πάσα στιγμή. Για να εργαστείτε με ένα παράθυρο, πρέπει να μεταχθείτε σε αυτό και να το κάνετε ενεργό.
activity light (φωτάκι δραστηριότητας) Στο μπροστά μέρος πολλών υπολογιστών, κοντά σε κάθε οδηγό δίσκου υπάρχει ένα φωτάκι, που δείχνει πότε ο υπολογιστής διαβάζει ή γράφει πληροφορίες στον δίσκο αυτού του οδηγού. Πριν βάλετε ή βγάλετε ένα δίσκο, βεβαιωθείτε ότι το φωτάκι δραστηριότητας είναι σβηστό.
Ada
Μια γλώσσα προγραμματισμού που αναπτύχθηκε από το Υπουργείο Άμυνας των Η.Π.Α., ώστε να υπάρχει μια προτυποποιημένη γλώσσα για όλα τα συστήματα και τις εφαρμογές του Υπουργείου. Η γλώσσα αναπτύχθηκε το 1970 και πήρε το όνομα της Augusta Ada Byron, της κόρης του Λόρδου Μπάιρον, που θεωρείται ως η πρώτη προγραμματίστρια, λόγω της εργασίας της στα μέσα του 1800 με τον οραματιστή Charles Babbage.
adapter (προσαρμοστής) Μια κάρτα από πλαστικό ή φάιμπεργκλας με ηλεκτρονικά στοιχεία που τοποθετείται μέσα στον υπολογιστή και επιτρέπει σε άλλα μηχανήματα να συνδεθούν με τον υπολογιστή. π.χ., μια κάρτα VGA επιτρέπει σε ένα ειδικό τύπο οθόνης υπολογιστή να συνδεθεί με τον υπολογιστή σας.
add-in (επιπρόσθετο) Σε πολλά προγράμματα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε υποπρογράμματα από άλλες εταιρίες λογισμικού που προσθέτουν χαρακτηριστικά στο κύριο πρόγραμμα. π.χ., στο πρόγραμμα λογιστικών φύλλων Lotus 1-2-3 μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα επιπρόσθετο έκδοσης λογιστικών φύλλων που σας δίνει μεγαλύτερο έλεγχο ως προς την δομή, σχεδίαση και εκτύπωση των λογιστικών φύλλων που δημιουργείτε.
add-on (εξάρτημα) Κάθε συσκευή που συνδέεται στον υπολογιστή για να τον κάνει να εργαστεί ταχύτερα.
address Βλ. memory address και cell address.
Adobe Illustrator Αυτό το σχεδιαστικό πρόγραμμα της εταιρίας Adobe Systems Inc., έγινε αρχικά γνωστό σαν προϊόν για Macintosh, αλλά τώρα είναι δημοφιλές και σε περιβάλλον Windows. Το πρόγραμμα περιέχει χαρακτηριστικά που περιλαμβάνουν σκίαση υπό έλεγχο, καμπύλες BΓzier, χρώματα για επαγγελματική εκτύπωση και έξοδο PostScript. Βλ. επίσης illustration program/drawing program.
Adobe Photoshop Ένα δημοφιλές πρόγραμμα επεξεργασίας εικόνας από την Adobe Systems, Inc., που χρησιμοποιείται για να εμπλουτίσει και να χειριστεί εικόνες από σάρωση ή φωτογραφίες ή γραφικά που δημιουργούνται σε προγράμματα εικονογράφησης, όπως είναι το Adobe Illustrator. Βλ. επίσης image processing program.
Adobe Type Manager Ένα βοηθητικό πρόγραμμα που μετατρέπει γραμματοσειρές με δυαδική απεικόνιση σε περιγραφικές γραμματοσειρές, ώστε να εξομαλύνονται τα ζιγκ-ζαγκ (οι τεθλασμένες γραμμές που παραμορφώνουν τις καμπύλες μιας γραμματοσειράς όταν εμφανίζεται η εκτυπώνεται σε ένα μέγεθος που δεν είναι φορτωμένο στον υπολογιστή) και καταλαμβάνει λιγότερη RAM.
adventure game (παιγνίδι περιπέτειας) Ένας τύπος παιγνιδιού στον υπολογιστή, που σας κάνει να ψάχνετε για χαμένους θησαυρούς, να δημιουργείτε νέους κόσμους ή να κάνετε απίθανα ταξίδια, ενώ σας κυνηγούν διάφορα τέρατα. Συχνά μπορείτε να επαναλάβετε το παιγνίδι με αυξανόμενο βαθμό δυσκολίας και να κρατάτε την βαθμολογία, για να συγκρίνετε την απόδοσή σας σε σχέση με άλλους παίκτες.
Aldus PageMaker Ένα πρόγραμμα σελιδοποίησης από την εταιρία Aldus Corporation για Macintosh, DOS και Windows. Βλ. επίσης desktop publishing, που είναι ένας όρος που εφευρέθηκε από τον πρόεδρο της Aldus όταν παρουσίασε το PageMaker, το 1985. Οι σημερινοί χρήστες του PageMaker ποικίλλουν από αρχάριους μέχρι επαγγελματίες, οι οποίοι το χρησιμοποιούν για δημιουργία διαφημίσεων, φυλλαδίων, ενημερωτικών δελτίων και βιβλίων.
aliasing Βλ. jaggies.
alignment Βλ. justification.
alignment, read/write head Βλ. read/write head.
alphanumeric characters (αλφαριθμητικοί χαρακτήρες) Οι χαρακτήρες κατατάσσονται σαν αλφαβητικοί (Α-Ζ), αριθμητικοί (0-9), ειδικοί (άλλοι χαρακτήρες που μπορείτε να πληκτρολογήσετε, όπως, π.χ., σύμβολα) και ελέγχου (κωδικοί που ελέγχουν την εκτύπωση και άλλες λειτουργίες). Γενικά οι αλφαριθμητικοί χαρακτήρες είναι όποιοι χαρακτήρες μπορούν να πληκτρολογηθούν: γράμματα, αριθμοί, σημεία στίξης και σύμβολα του πληκτρολόγιου.
Alt key (πλήκτρο Alt) Στα περισσότερα προγράμματα, χρησιμοποιείτε το πλήκτρο Alt σε συνδυασμό με άλλα πλήκτρα (σαν τα λειτουργικά πλήκτρα F1, F2, κλπ) για να εισάγετε εντολές. π.χ., στο Word 5.0 αν πιέσετε το λειτουργικό πλήκτρο F1 μόνο του, αλλάζετε παράθυρο. Αν πατάτε το Alt και πιέσετε F1, μπορείτε να ορίσετε ένα στηλοθέτη.
Ami Pro Ένα πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου με προχωρημένες δυνατότητες σελιδοποίησης που προωθείται από την εταιρία Lotus Development Corporation. Ήταν το πρώτο εμπορικό πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου που αναπτύχθηκε ειδικά για το περιβάλλον Microsoft Windows, και η κληρονομιά του αυτή είναι προφανής λόγω του γραφικού περιβάλλοντος που περιέχει εργαλεία που ενεργοποιούνται με δείξιμο και πάτημα. Βλ. επίσης word processing.
Amiga Μια σειρά προσωπικών υπολογιστών από την εταιρία Commodore International. Αν και δεν είναι από τους πλέον δημοφιλείς υπολογιστές, τα έγχρωμα γραφικά του Amiga και οι δυνατότητες ήχου που έχει, το κάνουν καλύτερο από τα Mac και από τα PC, ειδικά για παιγνίδια και για σύνθεση μουσικής. Νεότερα μοντέλα του Amiga, όπως το Amiga 2000, έχουν δυνατότητες συμβατότητας με τα PC, κάνοντας το Amiga μια καλή επιλογή, για όσους θέλουν να φέρνουν την δουλειά από το γραφείο στο σπίτι.
Anchor (άγκυρα) Στα περισσότερα προγράμματα, μπορείτε να μεταφέρετε τον δρομέα για να φωτίσετε μεμονωμένους χαρακτήρες. Για να το κάνετε αυτό, πρέπει να δέσετε τον δρομέα στην τρέχουσα θέση του και μετά να χρησιμοποιήσετε τα πλήκτρα βελών ή το ποντίκι για να εκτείνετε τον δρομέα πάνω από πρόσθετους χαρακτήρες. Σε ένα πρόγραμμα λογιστικών φύλλων, μπορείτε να δέσετε τον επιλογέα σε μια κυψέλη και να εκτείνετε την επιλογή πάνω από πρόσθετες κυψέλες. Η επιλογή αυτή καλείται ομάδα κυψελών ή περιοχή.
animation development program (πρόγραμμα δημιουργίας κινούμενων σχεδίων) Μπορείτε να δημιουργήσετε τα δικά σας κινούμενα σχέδια με ένα αντίστοιχο πρόγραμμα. Αυτό εργάζεται καταγράφοντας εικόνες που εισάγετε ή δημιουργείτε σαν να ήταν "καρέ" σε ένα συμβατικό φιλμ κινουμένων σχεδίων. Αφού δημιουργήσετε αρκετές εικόνες, τις επεξεργάζεστε με την επιθυμητή σειρά και μετά τις παίζετε όλες μαζί αρκετά γρήγορα ώστε το μάτι να καταλαβαίνει ρεαλιστική κίνηση, όπως συμβαίνει και με τα συνήθη κινούμενα σχέδια. Τα αρχεία αυτά μπορούν να αποθηκευτούν και να ξαναπαιχτούν στον υπολογιστή, ή να εξαχθούν σε βιντεοταινία, αν έχετε το απαραίτητο ειδικό λογισμικό.
answer mode (λειτουργία απόκρισης) Δύο υπολογιστές μπορούν να επικοινωνήσουν μέσω τηλεφωνικών γραμμών χρησιμοποιώντας διαμορφωτές (modem). Όπως με όλες τις τηλεφωνικές κλήσεις, η κλήση δεν περνά αν δεν απαντήσει το μόντεμ στο άλλο άκρο της γραμμής. Για να απαντήσει ο υπολογιστής σας την κλήση ενός άλλου υπολογιστή, πρέπει να βρίσκεται σε λειτουργία απόκρισης. Μπορείτε να ορίσετε τον υπολογιστή σας να απαντά στο πρώτο κτύπημα, στο δεύτερο, κλπ. Βλ. επίσης modem.
ANSI Ακρωνύμιο του American National Standards Institute (Αμερικανικό Ινστιτούτο Εθνικών Προτύπων). Η ομάδα αυτή αναπτύσσει πρότυπες εκδόσεις γλωσσών προγραμματισμού και ενθαρρύνει την χρήση τους από προγραμματιστές για να προτυποποιήσει τις προγραμματιστικές προσπάθειες στην Αμερικανική βιομηχανία. π.χ., η ANSI C, είναι μια έκδοση της C που αναπτύχθηκε και προτυποποιήθηκε από αυτή την ομάδα.
anti-aliasing (απαλοιφή παραμόρφωσης γραφικών) Απαλείφει τα αποτελέσματα της παραμόρφωσης γραφικών ή ζιγκ-ζαγκ, εξομαλύνοντας τις τεθλασμένες άκρες των παραμορφωμένων χαρακτήρων και των εικόνων και δημιουργώντας καμπύλες. Μια συνήθης τεχνική απαλοιφής παραμόρφωσης γραφικών είναι το dithering, που γεμίζει χρωματισμένα και γκρι εικονοστοιχεία γύρω στα άκρα για να μειώσει την παραμόρφωση.
antivirus program (πρόγραμμα εμβόλιο) Ένα πρόγραμμα που αποτρέπει την εισβολή ενός ιού στον υπολογιστή ή παρέχει έγκαιρη προειδοποίηση για ένα ιό, ώστε να μπορέσετε να τον σταματήσετε να καταστρέψει πληροφορίες. Τα προγράμματα αυτά συνήθως εργάζονται κατά δύο τρόπους: αναγνωρίζοντας γνωστούς ιούς και εξετάζοντας τα αποτελέσματα των ιών (καταστραμμένα αρχεία). Αν και δεν είναι γνωστοί ιοί που να καταστρέφουν υλικό (συνήθως καταστρέφουν μόνο δεδομένα), μπορούν να κάνουν ένα υπολογιστή άχρηστο αν σβήσουν τις πληροφορίες που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής για να εκκινήσει. Βλ. επίσης virus, Trojan Horse και vaccine.
append (προσάρτηση) Η προσθήκη κειμένου ή άλλων δεδομένων στο τέλος ενός αρχείου. Σε πολλά προγράμματα, μπορείτε να κόψετε και να αντιγράψετε πληροφορίες σε μια προσωρινή θέση και μετά να τα κολλήσετε κάπου αλλού. Όταν όμως κόβετε ή αντιγράφετε πληροφορίες, αυτές συνήθως αντικαθιστούν τις υπάρχουσες πληροφορίες στην προσωρινή θέση. Αν, αντί αυτού, προσαρτήσετε τις πληροφορίες, αυτές προστίθενται στις υπάρχουσες πληροφορίες, χωρίς να τις αλλάξουν. Βλ. επίσης clipboard και scrapbook.
Apple Computer Ιδρύθηκε το 1976 από τους Steve Jobs και Steve Wozniak, αυτή η εταιρία κατασκευής μικροϋπολογιστών και ήταν πρωτοπόρος στους προσωπικούς υπολογιστές με την οικογένεια Apple II και το 1984 με την εισαγωγή του Macintosh. Βλ. επίσης Macintosh.
application (εφαρμογή) Ένα πρόγραμμα υπολογιστή που σας επιτρέπει να χρησιμοποιήσετε τον υπολογιστή για να κάνετε μια ειδική εργασία, όπως συγγραφή μιας επιστολής, δημιουργία προϋπολογισμού ή παίξιμο ενός παιγνιδιού.
application control menu (μενού ελέγχου εφαρμογής) Στο Windows ή σε κάθε πρόγραμμα εφαρμογής του Windows, κάθε παράθυρο έχει ένα μενού ελέγχου (που δηλώνεται από μια μικρή θυρίδα στην πάνω αριστερή γωνία του παράθυρου). Ανοίγοντας το μενού μπορείτε να ελέγξετε το μέγεθος και το σχήμα του παράθυρου της εφαρμογής ή να μεταχθείτε σε άλλες εφαρμογές.
application icon (εικονίδιο εφαρμογής) Στο Microsoft Windows, μπορείτε να συρρικνώσετε ένα παράθυρο προγράμματος στο μέγεθος ενός συμβόλου που παριστά το πρόγραμμα. Το σύμβολο αυτό καλείται εικονίδιο εφαρμογής. Αν το πρόγραμμα δεν εκτελείται, το εικονίδιό του καλείται εικονίδιο στοιχείου προγράμματος.
archive (αρχειοθέτηση) Αποθήκευση αντιγράφων αρχείων προγραμμάτων ή αρχείων δεδομένων για προστασία (επίσης καλείται και εφεδρεία αρχείων). Αν τα πρωτότυπα αρχεία καταστραφούν κατά οποιοδήποτε τρόπο, μπορείτε να επαναφέρετε τα αρχειοθετημένα αρχεία για να επαναφέρετε μερικά ή όλα τα δεδομένα σας. Το ποσό των δεδομένων που μπορείτε να επαναφέρετε χρησιμοποιώντας τα αρχειοθετημένα αντίγραφα εξαρτάται από το πόσο πρόσφατα αρχειοθετήσατε τα αρχεία. Αν κάνατε πολλές αλλαγές μετά την τελευταία αρχειοθέτηση, τα αντίγραφα αρχειοθέτησης θα διαφέρουν πολύ από τα πρωτότυπα. Αν και μπορείτε να δημιουργήσετε εφεδρείες αντιγράφοντας αρχεία από τον ένα δίσκο στον άλλο, είναι ευκολότερο και ταχύτερο να χρησιμοποιήσετε ένα πρόγραμμα εφεδρείας, σαν το Central Point Backup (που υπάρχει στα PC Tools) ή το Fastback Plus. Βλ. επίσης back up.
archive attribute (ιδιότητα αρχειοθέτησης) Όταν αρχειοθετείτε αρχεία χρησιμοποιώντας ένα πρόγραμμα αρχειοθέτησης, το πρόγραμμα σημειώνει κάθε αρχείο σαν αρχειοθετημένο απενεργοποιώντας την ιδιότητα αρχειοθέτησής του. Την επόμενη φορά που κάνετε εφεδρεία αρχείων, μπορείτε να κάνετε το πρόγραμμα εφεδρείας να παρακάμψει τα αρχεία των οποίων η ιδιότητα αρχειοθέτησης είναι ανενεργή (αρχεία που έχουν ήδη αρχειοθετηθεί). Αν επεξεργαστείτε ένα αρχείο, η ιδιότητα αρχειοθέτησης ενεργοποιείται αμέσως. Αυτό λέει στο πρόγραμμα αρχειοθέτησης ότι το αρχείο έχει αλλάξει μετά την τελευταία εφεδρεία του και πρέπει να αρχειοθετήσετε την νέα έκδοση. Βλ. επίσης file attribute.
area graph (γράφημα επιφανείας) Ένα γράφημα που χρησιμοποιείται σε γραφικά παρουσιάσεων και σε προγράμματα λογιστικών φύλλων για να δείξει την διαφορά ανάμεσα σε δύο σύνολα σημείων δεδομένων.
argument (όρισμα) Μια πρόταση που ακολουθεί μια συνάρτηση ή εντολή και λέει στην συνάρτηση ή εντολή τι να κάνει. π.χ., μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον παρακάτω συνδυασμό συνάρτησης/ορίσματος σε ένα λογιστικό φύλλο για να βρείτε τον μέσο όρο 15 τιμών: @AVG(A1..A15) H συνάρτηση αυτή θα βρει τον μέσο όρο των 15 τιμών στις κυψέλες Α1 ως Α15 στο λογιστικό φύλλο.
arithmetic operator (αριθμητικός τελεστής) Ένα σύμβολο που λέει σε ένα πρόγραμμα ποια μαθηματική πράξη να εκτελέσει. π.χ., ένα + σημαίνει πρόσθεση. Βλ. επίσης formula.
arrow keys (πλήκτρα βελών) Τα πλήκτρα του πληκτρολογίου που χρησιμοποιούνται για να μετακινούν τον δρομέα ή το σημείο εισαγωγής αριστερά, δεξιά, πάνω ή κάτω στην οθόνη του υπολογιστή.
artificial intelligence (AI) (τεχνητή νοημοσύνη) Ο κλάδος της επιστήμης των υπολογιστών που αφιερώνεται στο να κάνει τους υπολογιστές και τα προγράμματα υπολογιστών να μιμούνται την ανθρώπινη διαδικασία σκέψης, ώστε να κάνουν τις δικές μας εργασίες. Η βασική πρόκληση είναι ότι οι υπολογιστές είναι τόσο λογικοί και οι άνθρωποι τόσο παράλογοι. Ενώ οι υπολογιστές φτάνουν σε αποφάσεις βάσει καταγραμμένων στοιχείων εισόδου και κανόνων που υποδεικνύουν το πως να ενεργήσουν επί της εισόδου, οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να κάνουν όταν δεν έχουν γνώση του προβλήματος και αρχίζουν να χάνουν τα λόγια τους. Γι' αυτό οι ειδικοί του κλάδου της τεχνητής νοημοσύνης αφιερώνουν την ζωή τους για να βάλουν μέσα στην σκέψη των υπολογιστών διφορούμενες γνώμες και διφορούμενη λογική.
ascender (άνω απόληξη) Το τμήμα ενός ψηλού πεζού γράμματος που είναι πάνω από ένα χαμηλό πεζό γράμμα. π.χ., στο fe, το τμήμα του f που είναι πάνω από το e είναι η άνω απόληξη. Φανταστείτε την άνω απόληξη σαν ένα κεφάλι πάνω από τους υπόλοιπους χαρακτήρες.
ascending order (αύξουσα ταξινόμηση) Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε μια βάση δεδομένων για να αποθηκεύετε και να διαχειρίζεστε πληροφορίες, όπως τηλεφωνικούς καταλόγους και καταλόγους ειδών. Αφού εισάγετε πληροφορίες στην βάση δεδομένων, μπορείτε να τις ταξινομήσετε κατά διάφορους τρόπους. π.χ., μπορείτε να ταξινομήσετε αλφαβητικά βάσει επωνύμου. Μπορείτε επίσης να επιλέξετε την σειρά με την οποία θα γίνει η ταξινόμηση: αύξουσα (A, B, Γ... ή 1, 2, 3...) ή φθίνουσα (Ω, Ψ, Χ,... ή 10, 9, 8...).
ASCII Ακρωνύμιο των λέξεων American Standard Code for Information Interchange (Αμερικανικός Πρότυπος Κώδικας για Ανταλλαγή Πληροφοριών). Προφέρεται άσκι. Όποτε δημιουργείτε ένα έγγραφο, π.χ., επιστολή, το πρόγραμμα προσθέτει ειδικούς κωδικούς διαμόρφωσης, όπως, π.χ., κωδικούς για να θέτουν τα περιθώρια και κωδικούς για να κάνουν το κείμενο έντονο. Αν προσπαθήσετε να ανοίξετε ένα αρχείο σε ένα άλλο πρόγραμμα, το πρόγραμμα μπορεί να σας πει ότι το αρχείο είναι σε ασύμβατη διαμόρφωση. Αυτό σημαίνει ότι οι κωδικοί διαμόρφωσης που χρησιμοποιούνται από το άλλο πρόγραμμα είναι άγνωστοι σε αυτό το πρόγραμμα. Πολλά προγράμματα σας επιτρέπουν να αποθηκεύετε ένα αρχείο σαν αρχείο ASCII, στο οποίο διαγράφονται όλοι οι ειδικοί κωδικοί και αποθηκεύεται μόνο το κείμενο. Κατόπιν μπορείτε να ανοίξετε και να χρησιμοποιήσετε το αρχείο σε διάφορα προγράμματα. Το αρχείο όμως αυτό θα περιέχει μόνο κείμενο. Θα χάσετε όλους τους κωδικούς διαμόρφωσης που χρησιμοποιούνται στο αρχείο.
aspect ratio (αναλογία εικόνας) Χρησιμοποιείται σε γραφικά υπολογιστή για να αναφερθεί στην σχέση του πλάτους μιας εικόνας με το ύψος της. Όταν αλλάζετε το μέγεθος (ή βάζετε υπό κλίμακα) μια εικόνα, πρέπει να κρατάτε την αναλογία της ίδια για να αποφύγετε την παραμόρφωση. Αλλιώς η εικόνα μπορεί να γίνει παχύτερη ή ψηλότερη.
Assembler (συμβολομεταφραστής) Χρησιμοποιείται μια γλώσσα προγραμματισμού για να γράψετε ένα πρόγραμμα. Η γλώσσα αυτή σας παρέχει εντολές που μπορείτε να κατανοήσετε (μέσω κάποιας μελέτης). Οι υπολογιστές όμως καταλαβαίνουν μια διαφορετική γλώσσα, που καλείται γλώσσα μηχανής, η οποία αποτελείται από ένα και μηδέν (και παριστά καταστάσεις ενεργές και ανενεργές). Ο συμβολομεταφραστής μεταφράζει προγράμματα γραμμένα σε συμβολική γλώσσα (μια γλώσσα προγραμματισμού χαμηλού επιπέδου) σε γλώσσα μηχανής. Αν γράψετε ένα πρόγραμμα σε γλώσσα υψηλού επιπέδου (σαν τις BASIC, Pascal ή C), πρέπει να χρησιμοποιήσετε ένα μεταγλωττιστή για να μεταφράσετε το πρόγραμμα σε γλώσσα μηχανής. Μην μπερδεύετε τον όρο χαμηλού επιπέδου με τον απλός και τον υψηλού επιπέδου με τον περίπλοκο. Η γλώσσα υψηλού επιπέδου είναι υψηλότερα από την γλώσσα μηχανής, οπότε γίνεται στην ουσία πιο κατανοητή από σας. Οι γλώσσες χαμηλού επιπέδου είναι πλησιέστερα στην γλώσσα μηχανής. Βλ. επίσης compiler.
asterisk (*) (αστερίσκος) Ένας χαρακτήρας που χρησιμοποιείται για να δηλώσει μια ομάδα χαρακτήρων. π.χ., σε ένα πρόγραμμα που παρέχει δυνατότητες αναζήτησης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χαρακτήρες μπαλαντέρ για να επεκτείνετε την αναζήτηση. Για να κάνετε το πρόγραμμα να ψάχνει για τις λέξεις bookstore, bookkeeper και bookish, μπορείτε να εισάγετε book*. Ένας χαρακτήρας που χρησιμοποιείται συνήθως σαν μπαλαντέρ για μεμονωμένα γράμματα είναι το αγγλικό ερωτηματικό (?). Ο αστερίσκος χρησιμοποιείται συνήθως για να καθορίσει μια ομάδα αρχείων όταν αντιγράφετε ή διαγράφετε αρχεία από ένα δίσκο. π.χ., η εισαγωγή *.BAK καθορίζει όλα τα αρχεία με επέκταση .ΒΑΚ. Το *.* χρησιμοποιείται για να επιλέξει όλα τα αρχεία. Ο αστερίσκος χρησιμοποιείται επίσης σε μαθηματικούς τύπους για να δηλώσει πολλαπλασιασμό.
AT keyboard (πληκτρολόγιο ΑΤ) Το ΑΤ σημαίνει Advanced Technology (Προηγμένη Τεχνολογία). Είναι ένα από τα τρία πληκτρολόγια που χρησιμοποιούνται συνήθως με υπολογιστές ΙΒΜ και συμβατούς. Πρώτο ήταν το πληκτρολόγιο τύπου PC, ακολουθούμενο από το ΑΤ, ακολουθούμενο από το Επαυξημένο. Βλ. Επίσης PC keyboard και Enhanced keyboard.
attribute, character Βλ. character attribute.
attribute, file Βλ. file attribute
audit trail (ελεγκτική ιχνηλάτηση) Πολλά προγράμματα λογιστικής παρέχουν ένα χαρακτηριστικό που παρακολουθεί τις κινήσεις, παρέχοντας μια ελεγκτική ιχνηλάτηση. Αν αργότερα δείτε ότι οι αριθμοί σας δεν αθροίζονται σωστά, μπορείτε να ακολουθήσετε την ιχνηλάτηση μέχρι να βρείτε το λάθος. Άλλα προγράμματα μπορεί επίσης να κρατούν στοιχεία ή ημερολόγια που σας επιτρέπουν να παρακολουθείτε τις αλλαγές που κάνατε χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα. π.χ., αν διορθώσετε προβλήματα δίσκου με το Norton Utilities, το πρόγραμμα παρέχει ένα ημερολόγιο των διορθώσεων που έκανε.
authoring language (συγγραφική γλώσσα) Ένα εργαλείο που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε για να δημιουργήσετε τα δικά σας εκπαιδευτικά προγράμματα με την βοήθεια υπολογιστή. Τα μαθήματα αυτά χρησιμοποιούνται συχνά σε τμήματα εκπαίδευσης μεγάλων εταιριών και βοηθούν στην κατάρτιση των νέων υπαλλήλων, ή εκπαιδεύουν νέους υπαλλήλους που χρησιμοποιούν νέες τεχνολογίες.
auto-dial (αυτόματη κλήση) Δύο υπολογιστές μπορούν να συνομιλήσουν μέσω τηλεφωνικών γραμμών χρησιμοποιώντας μόντεμ. Το ένα μόντεμ καλεί τον αριθμό τηλεφώνου του άλλου. Αν και μπορείτε να πληκτρολογήσετε τον αριθμό, πολλά προγράμματα επικοινωνίας (τα προγράμματα που ελέγχουν την μετάδοση των δεδομένων μέσω του μόντεμ) παρέχουν ένα χαρακτηριστικό αυτόματης κλήσης, που μπορεί να καλέσει τον αριθμό για σας.
Autoexec.bat Ένα αρχείο του DOS που εκτελεί μια σειρά εντολών, όταν εκκινείτε τον υπολογιστή σας. Βλ. επίσης DOS.
automatic backup (αυτόματη εφεδρεία) Ένα χρήσιμο χαρακτηριστικό πολλών προγραμμάτων. Αποθηκεύει αυτόματα το αρχείο με το οποίο εργάζεστε με ένα ειδικό όνομα κάθε πέντε λεπτά (ή ανά όσο χρονικό διάστημα έχετε καθορίσει), ώστε αν κοπεί το ρεύμα ή αν χαλάσει ο υπολογιστής σας, θα έχετε την τελευταία αποθηκευμένη έκδοση του αρχείου εφεδρείας, και έτσι ελαχιστοποιούνται οι απώλειες. Σημειώστε ότι τα περισσότερα προγράμματα που κάνουν αυτόματη εφεδρεία δεν αποθηκεύουν το αρχείο με το κανονικό του όνομα, οπότε αφού ο υπολογιστής επανέλθει, πρέπει να ψάξετε για ένα αρχείο με επέκταση .ΒΑΚ, ή με όποια άλλη μορφή χρησιμοποιείται από το χαρακτηριστικό.
automatic font downloading (αυτόματη μεταφόρτωση γραμματοσειράς) Κάθε εκτυπωτής δίνεται με μια εγκαταστημένη γραμματοσειρά (μια οικογένεια τύπων που έχουν την ίδια σχεδίαση και μέγεθος). Ο εκτυπωτής μπορεί επίσης να έχει εσωτερική μνήμη που είναι ξεχωριστή από την μνήμη του υπολογιστή σας. Μπορείτε να προμηθευτείτε γραμματοσειρές λογισμικού για τον υπολογιστή σας. Πριν όμως χρησιμοποιήσετε μια γραμματοσειρά λογισμικού πρέπει να μεταφορτώσετε τις γραμματοσειρές στον εκτυπωτή, δηλαδή πρέπει να στείλετε τις πληροφορίες για τις γραμματοσειρές που θέλετε να χρησιμοποιήσετε από τον υπολογιστή στον εκτυπωτή. Ορισμένα προγράμματα μεταφορτώνουν αυτόματα γραμματοσειρές στον εκτυπωτή, όταν χρειάζονται.
autorepeat key (αυτοεπαναλαμβανόμενο πλήκτρο) Επίσης γνωστό σαν αυτόματη πληκτρολόγηση. Ένα πλήκτρο που επαναλαμβάνει ένα χαρακτήρα, σύμβολο ή κενό διάστημα για όσο χρόνο πατάτε το πλήκτρο. Πολλά προγράμματα σας επιτρέπουν να αυξήσετε την ταχύτητα επανάληψης του χαρακτήρα και τον χρόνο καθυστέρησης (τον χρόνο που πρέπει να πατάτε το πλήκτρο, πριν αρχίσει να επαναλαμβάνεται).
autosave (αυτόματη αποθήκευση) Όπως εργάζεστε σε ένα αρχείο, οι αλλαγές που κάνετε αποθηκεύονται μόνο στην ηλεκτρονική μνήμη του υπολογιστή (RAM). Η μνήμη αυτή και οτιδήποτε αποθηκεύεται σε αυτή εξαρτάται από τον ηλεκτρισμό για να συνεχίσει να υπάρχει. Αν πέσει το ρεύμα, οτιδήποτε βρίσκεται στην μνήμη χάνεται. Για να αποτρέψετε την απώλεια των αλλαγών πρέπει να αποθηκεύετε τακτικά την εργασία σας σε δίσκο (θέση μόνιμης αποθήκευσης). Πολλά προγράμματα διαθέτουν ένα χαρακτηριστικό αυτόματης αποθήκευσης, που αποθηκεύει αυτόματα την εργασία σας στον δίσκο σε τακτικά διαστήματα. Αν πέσει η τάση, τότε χάνετε μόνο τις αλλαγές που κάνατε από την τελευταία φορά που αποθηκεύτηκε το αρχείο.
auxiliary equipment (βοηθητική συσκευή) Ένα όμορφο όνομα για τις συσκευές που διευκολύνουν την εργασία με τον υπολογιστή και τα περιφερειακά του. Ο όρος αναφέρεται σε συσκευές όπως θήκες δίσκων, φίλτρα και χαλάκια ποντικιών, αλλά όχι στα περιφερειακά όπως στον εκτυπωτή, οθόνη και ποντίκι. Βλ. επίσης peripheral.
auxiliary storage
Βλ. secondary storage. |